صادق زیباکلام، تحلیل گر مسائل سیاسی:

در پایان جنگ ایران و عراق هم بین دولت و ملت وفاقی مشابه وفاقی که حول مسئله هسته ای اکنون وجود دارد، وجود نداشته است.

به دنبال پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 همچنین توافق شکننده هسته ای و نتایج انتخابات خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی نشان می دهد که رای مردم می تواند مسیرهای تازه ای بگشاید. بنده اعتراف می کنم به این قدرت اعتقاد چندانی نداشتم اما اکنون نگاهم تغییر کرده است. و صد البته پیروزمندان انتخابات اخیر هم می دانند که اگر فراروی مردم مسیرهای دیگری برای انتخاب قرار داده می شد مردم تصمیمات بهتری هم می توانستند بگیرند.

رئیس جمهور روحانی نیز با تکیه بر این قدرت منبعث از صندوق ها و توافق هسته ای است که طرح " آشتی ملی" را دوباره بر سر زبانها انداخته است. طرحی که می تواند مسیرهای تازه ای در کشور ایجاد کند و نویدبخش افقهای جدید فراروی فعالان ملی تورک در ایران است. حقوقی که می توان بدور از خشونت و در سایه اصلاحات تدریجی بدانها دست یافت. بازهم تاکید دارم که اجرای این طرح بدون حضور ملل و اقوام ایران غیرممکن خواهد بود و قطعا مسئولان به این امر واقف هستند.

رابطه مستقیم آشتی ملی و ملل ساکن در ایران

آقای یونسی در مصاحبه ای با سایت تابناک از احتمال ایجاد آشتی ملی با برجام 2 سخن رانده است. (19/12/1394)

وی عنوان کرده اند : همان گونه که «برجام یک» ما را با دنیا آشتی داد، «برجام 2» نیز در داخل یک آشتی ملی برقرار می‌کند، یک پیوند عمومی، یک همسویی و انسجام ملی به وجود می‌آید. عاملان اصلی شکاف در انسجام ملی، گروه‌های تندرو هستند.

راههای فرارو

1) نامگذاری سال جدید با نام سال آشتی ملی و توافق هسته ای

2) ایجاد کمپین آشتی ملی

فارغ از اینکه خروجی کمپین آشتی ملی برای چه گروه هایی منافع و برای چه حزبی دارای مضرات است و با توجه به توان بالقوه فعالان ملی و قومی در ایران این کمپین میتواند توسط فعالان ملی ترک و آزربایجانی در ایران مطرح و پیگیری شود. باید برای  تشکیل چنین کمپینی و بر اساس اجماع عقلا و بزرگان ملی و ملل اقدام نمود.

3) نامگذاری یک هفته به نام هفته آشتی ملی       

جهت پاسداشت از دستاوردهای فرهنگی- علمی و سیاسی – اجتماعی و تاریخی مردم می توان هفته ای را به این نام عنوان کرد.

4) تشکیل حزب آشتی ملی (National Reconciliation Party)

در پایان می توان گفت آشتی ملی در ایران باید به درستی تعریف شود. توسل به شیوه‌های امنیتی و قضایی، کاهش حمایت مردم را در پی خواهد داشت.

آچار سؤزلر : میللی باریش, أشتی ملی,

گؤنده ر     بؤلوم لر: آراشدیرما